|
terug naar de |
 |
29 januari 2006
N i e u w s i
n B u s b r i e f f o r m a a
t <++++>
______________________________________________________
______ Onderwerp: HTM
______________________________
Verhalen
over oude en nieuwe bussen,
aflevering 35
Aandacht voor de 'concurrent' deze
keer. Een hele busbrief met plaatjes van de HTM toen en nu. Er is ontzettend
veel te vinden op het internet over de bus- en tramgeschiedenis (inclusief
foto's) van de HTM maar ik heb hoofdzakelijk gekozen voor de wagens die
toevallig in de loop van de tijd op mijn pc zijn terecht gekomen. Misschien
prikkel ik een aantal mensen zodoende om eens verder te snuffelen op zulke
pagina's maar dat is een eigen keuze uiteraard. Ik zal een paar verwijzingen
naar zulke pagina's in het slotwoord plaatsen zoals het al enige tijd de gewoonte
is. De bij de foto's geleverde informatie zal niet al te uitgebreid zijn omdat mijn kennis
van HTM-zaken enigszins beperkt is. Toch vind ik het gewoon
leuk dat tussen al het 'busbriefgeweld' van onze eigen geschiedenis ook plaats
is voor de buren. Er zijn ook buren aan Rotterdamse kant maar wij zijn
vanuit Delft traditioneel meer verbonden met de HTM. Er zijn meer lijnen
die elkaar tegenkomen in het Haagse gebied dan dat wij kennen van de RET en de
HTM is zelfs een tijdje naar Naaldwijk gereden gelijk een streekvervoerder en
wij rijden sommige lijnen die je meer verwacht onder HTM-vlag. Ook is er
een hele beroemde verbinding tussen Delft en Den Haag: tramlijn 1 en
tegenwoordig (2010) ook tramlijn 19
Foto
1:
Om daar maar mee te beginnen,
tramlijn 1, de oudste interlokale tramlijn van Nederland. Tegenwoordig van
Scheveningen Strand naar Delft Tanthof. Op deze foto kun je zien dat hij
toen nog maar reed tot Den Haag Centrum en in die tijd ook niet
verder dan Delft Station waar pas in 1965 de keerdriehoek werd aangelegd.
Begonnen als een paardentram, toen een stoomtram en in 1923 op elektra. Zoals
reeds in busbrief 33 vermeld staat werd de uiteindelijke route doorgetrokken tot
in Tanthof in 1994. Daarmee kwam het traject op circa 20 km en was lijn 1
daarmee de langste tramlijn van Nederland.
Op deze foto zie je een PCC-rijtuig
met nummer 1158. Deze 1100-serie kwam in dienst in de jaren 1957-1958 en de
laatste PCC-tram werd in 1998 afgevoerd. De afgebeelde tram 1158 was echter
al bij de eerste groep PCC-trams die afgevoerd werd in 1983. Dat deze foto uit
die tijd stamt, is tevens te zien aan de bus, een MB200 met nummer 8364 die in
die jaren in ons wagenpark hoorde en waarmee ik in 1994 voor de laatste
keer een dienst gereden heb.
De ontmoeting van de 1158 en de 8364
vond plaats op de kruising van de Phoenixstraat met de Binnenwatersloot in
Delft. De bebouwing op de achtergrond is fors gewijzigd want de witte muur is
van de oude Delfia-bioscoop die toen reeds zichtbaar met achterstallig onderhoud
te maken had. In dit gebouw was tot 1915 café-restaurant Phoenix gevestigd. Al
weer geruime tijd geleden is dit allemaal plat gegaan en is er een moderne
kleine bioscoop voor teruggekomen.
(red: deze nieuwe bioscoop is intussen ook weer gesneuveld en na
een lange braakliggende tijd is er nu in 2010 weer een ander pand gebouwd.)
Foto
2a-2b-2c:
Van een trouwe hulpvaardige lezer
kreeg ik recentelijk weer enige bijdragen. Mede door Aad W. kan ik deze busbrief
vullen met info. Hieronder foto 2a die bijna onwerkelijk mooi is. Je gaat
denken dat deze wagen nieuw nagemaakt is maar in werkelijkheid is dit de echte
gerestaureerde HTM 48 van het busmuseum HBM. Deze wagen, gebouwd in 1950, is door de
gemeente Den Haag benoemd tot monument. Passagiers moesten achter instappen
omdat daar de conducteur gezeteld was in de tijd dat de HTM met 2-mansbediening
werkte. Precies omgekeerd aan de huidige situatie stapte men dan voor uit.
Foto 2b laat dezelfde wagen zien in
de hoogtijdagen op het Gevers Deynootplein in Scheveningen. Er werd in die dagen
gereden met letters als lijnaanduiding i.p.v. het nu gebruikelijke
cijfersysteem. Er konden 33 mensen zitten en er waren geen staanplaatsen
toegestaan. Op "foto" 2c lees je een stukje geschiedenis uit 1946. (met dank aan
het Haags Bus Museum)
Onlangs
zag
ik een nieuwe oude foto die nog niet in de originele busbrief van 2006 te
vinden was. Als aanvulling op de 2 foto's hierboven zien we hier een fraai
plaatje van de HTM 50 in actie in de jaren 50. De chauffeur zit zo te zien
aan het silhouet van een pet nog achter het stuur terwijl er 2 mannen
zichtbaar zijn waarvan ik vermoed dat er een de conducteur is en de persoon
met de indrukwekkende pet zal de chef wel zijn. De bus van het merk Chausson
is gebouwd aan het eind van de jaren veertig. Dank aan de onbekende
fotograaf.
Foto
3:
Deze Kromhout met een
Verheul-carrosserie, de 240, is in dienst gekomen op 12 oktober 1955 en is in
1968 afgevoerd. Let ook op de nostalgische haltepaal, zo zie je ze niet meer. De
lijnaanduiding is hier met cijfers dus men zal ergens aan het eind van de
jaren vijftig van de letters afgestapt zijn. Het plaatje doet me denken aan
Kijkduin maar ik heb geen idee of ik goed zit. Er wordt mij vast wel een
helpende hand toegestoken....er zijn namelijk een paar specialisten van de HTM
tussen de abonnees. Alvast een voorbehoud naar deze lezers. Ik heb op internet
rondgekeken en zo goed mogelijk informatie verzameld maar er zal ongetwijfeld
meer te vertellen zijn en mogelijk is niet alles juist of compleet maar dan merk
ik dat wel. In computertermen noemt men dat "knippen en plakken", ik heb als
motto: "pikken en plakken" dus dan weet je het wel.
Foto
4a-4b:
Een wagen bijna gelijk aan die op
foto 3, alleen hier te zien op de Turfmarkt. Ook een Kromhout/Verheul maar
van 2 jaar later. Op 11 april 1957 komt deze wagen in dienst en gaat er
weer uit in 1972. Op een foto van Harry Laming (4b) zie je de wagen in kleur op de
Meppelweg. De reclame aan de zijkant is inmiddels aangepast maar aan de dakrand
staat nog steeds dezelfde tekst. Het lijnnummer op deze foto ziet er uit als 5S
in het rood dus mogelijk was het een vorm van sneldienst.
Aanvulling van Peter van
der Reest: "Even een reactie van mijn
kant op de foto van de HTM 274 op de Meppelweg. Kennelijk was hij als lijn 13
daar aangekomen en zal hij via de Lozerlaan naar het beginpunt van lijn 5 op de
Melis Stokelaan zijn gereden.
Lijn 5S was een spitslijn, 's morgens richting centrum,
's middags in omgekeerde richting. Begin 60'er jaren waren alle wijken ten
zuiden van de Dedemsvaartweg klaar en er was veel te veel klandizie voor
lijn 5 en veel behoefte aan een snelle verbinding. De 5S nam passagiers op
tot de Leyweg (als 'ie dan al niet uitpuilde) en daarna reed
hij in één stuk door naar Hollands Spoor, de daarna volgende haltes
waren Spui/Spuistraat en Javastraat (goed voor de gemeente-ambtenaren van het
Burg. de Monchyplein).
Iedere ochtend ging ik met de 5S, het mooie daaraan was
dat ná de Leyweg er flink gas gegeven kon worden en altijd plankgas over de rest
van de Melis Stokelaan (toen voorrangsweg) werd gegierd, met trillende
carrosserie en oorverdovend dreunen. Pas bij de Moerweg moest weer
worden ingehouden, dus een leuk aantal kilometers om op "topsnelheid" (tegen
de 60 km/u) te kunnen rijden. Zowel de 5
als de 5S reden met hoge frequentie en waren desondanks altijd stampvol.
5S werd later ook gereden met de rode standaard
stadsbussen. Zowel lijn 5 als 5S zijn pas opgeheven met de komst van
tramlijn 8/9, maar de reissnelheid was daarmee duidelijk lager dan met de
5S.
Met nostalgische herinnering aan ver vervlogen tijden, van de
naar het oosten geëmigreerde ex-Hagenees."
Foto 5a-5b:
Van oud naar nieuw is een kleine stap voor mij, een kwestie
van muisklikken en we zijn in de huidige tijd beland. Een Alliance van den
Oudsten uit 1999.
De bestemmingsfilm laat niets te raden over. Hoewel de
volgende variant nog meer tot de verbeelding spreekt:
Andere bussen zijn van VDL Berkhof, het
type Diplomat. De 326 is in dienst gekomen op 6 december 2005. Ook hier een
toepasselijke bestemmingsfilm.
Surftips:
Misschien een handige pagina is de volgende:
www.interglot.com Hier kun je
in een handomdraai een woord laten vertalen vanuit diverse talen naar diverse
talen. Je klikt op een vlag waarna een schermpje volgt om aan te geven van waar
naar waar een woord vertaald moet worden. De talen
Frans - Duits - Engels - Spaans - Zweeds en natuurlijk Nederlands zijn
mogelijk.
Klik op:
Tot slot:
Zoals beloofd plaats ik hier een paar 'linken' naar HTM-info.
Een hartelijke groet
toegewenst
Wim
Koeleman (kameleon@ziggo.nl)
Wijsheden:
Aj argens an denk, hei d'r geen tied veur en
hei tied dan denk ie d'r nie an (W.Fredriks)
terug
naar de
