augustus/september 2011

N i e u w s   i n   B u s b r i e f f o r m a a t   <++++>
__________________________________________________________________                                                                                                 

______ Onderwerp: KLM in vervlogen jaren ________________
   
 Verhalen over oude en nieuwe bussen
 
Inhoudsopgave:
KLM in vervlogen jaren
Uitsmijters: vrachtvliegtuig en OV in Nederland in de vorige eeuw
SlimvanWim: Somud en Spotnet
Busbabbel: Tarieven
 

Er moet nog heel veel fotomateriaal bij mensen in een laatje liggen. Soms tref je iemand die dat met je deelt en ik ben sinds enige tijd zo'n gelukkig mens waar Martinus de Groot meer dan 200 historische plaatjes naar opgestuurd heeft. Mijn archief begint forse vormen aan te nemen dus een aantal foto's waren al in mijn bezit maar voor 90 % zag ik materiaal dat ik nog niet kende. Een ander gedeelte kwam van bekende namen in het hobbyisten circuit en als ik daar gebruik van maak, zal ik de naam natuurlijk vermelden maar er zaten ook foto's bij die mogelijk bij veel lezers van de busbrieven met verbazing zullen worden bekeken. Ik heb voor deze aflevering een selectie gemaakt en alle foto's met KLM inhoud die Martinus mij stuurde. Ze zijn in deze busbrief terug te vinden. Ik heb 33 foto's om te laten zien en dus begin ik maar snel maar niet nadat ik constateer dat er van diverse kanten opeens aandacht is voor de KLM.
Als binnenkomer heb ik hier 2 foto's van Tinus de Groot in actieve dienst. Foto's die niet eerder op internet verschenen zijn dus extra leuk om ze te plaatsen.
 

Martinus de Groot achter het stuur - foto gemaakt door Kees van der Zwaard
Martinus de Groot - foto door Kees van der Zwaard
   
Puur toeval maar wel erg opvallend. De Jumbojet is dit jaar veertig jaar het werkpaard van de KLM. Op 14 februari 1971 vertrok de eerste vlucht naar New York. Ook Ton Dieben viert 40 jaar werkzaamheid in dienst van de KLM. Al met al dus de hoogste tijd om meer bussen van de KLM in het zonnetje te zetten. De kennis die ik heb vergaard over deze bussen is qua getallen meestal wel juist maar mij ontbreekt vaak de juiste technische kennis van zaken en omschrijf ik bepaalde type bussen niet altijd in de precieze termen. Als voorbeeld hiervan wil ik mijn uitleg geven van SETRA, Neoplan en Auwärter zoals ergens in de tekst te vinden is. Ik veronderstelde dat Auwärter een carrosseriebouwer zou zijn geweest maar dat klopt niet want Auwärter is gewoon een typeomschrijving van Neoplan (als ik het juist begrepen heb maar van Aad W. vernam ik dat Auwärter juist wel een carrosseriebouwer is). Maar goed, ik zie mezelf niet als een kenner maar als een doorgeefluik. Ik verzamel het een en ander en geef het slechts door en dan wil het wel eens onzuiver zijn. Hiervoor bij voorbaat mijn excuses.
 

Foto 1a-1b-1c-1d:
Als start van deze serie heb ik gekozen voor de oudste foto's die erbij zaten in deze verzameling. Het logo op de in- en uitstapdeur bij foto 1c laat zien dat dit een KLM-bus is. Fijn ook zo'n plekje voor de reservewielen....
Op de achtergrond is de naam 'Waalhaven' te zien waardoor ik mag aannemen dat deze opname is gemaakt in Rotterdam en dat klopt dan ook helemaal. Even via Google nazoeken en ik loop tegen een afbeelding van datzelfde restaurant. (zie foto 1b), een maquette van deze uitspanning gesitueerd bij vliegveld Waalhaven. Vliegveld? Kijk op deze link Waalhaven en je bent helemaal op de hoogte.
(tekst J.) De KOOLHOVEN vliegtuigfabriek was daar gevestigd was (vóór de 2e wereldoorlog) en die fabriek heeft ook (in samenwerking met scheepswerf DE SCHELDE Vlissingen) een paar autobus carrosserieën gemaakt o.a. voor de H.T.M. en de R.E.T. Waar nu in Rotterdam de haven Waalhaven is, daar was vroeger het vliegveld.

De liefhebbers zullen wel weten om wat voor merk het gaat maar ik heb het niet in een database gevonden en ik weet het dan ook niet. Ik ken dit soort wagens van de Laurel en Hardy films maar daar houdt het dan ook mee op.

(Tekst Martinus de Groot) Al reeds in de jaren 1930 reden er al KLM bussen naar de luchthavens Rotterdam Waalhaven en Amsterdam Schiphol. Deze busdiensten werden door de KLM uitgevoerd. In 1950 werd het KLM autobusbedrijf opgericht in een samenwerkings verband met de Spoorwegen. De Nederlandse Spoorwegen leverde de bussen (CAB) en de KLM het personeel en deed het klein onderhoud.
Na 1950 reden er vanaf Rotterdam 8 persoonsauto’s met aanhanger naar Schiphol. De steden Den Haag en Amsterdam werden met bussen gereden.
Later werden ook de 8 persoonsauto’s vervangen door bussen. De  busdienst werd gereden via De Haag naar Schiphol. Later door de toenemende drukte rechtstreeks naar Schiphol met een variabele dienstregeling, 20 minuten en ook een half uursdienst.
Ook werd er gereden naar het vliegveld Zestienhoven op de KLM diensten naar Londen. Vanuit Den Haag reden ook bussen naar Schiphol en Zestienhoven.

Op mijn zoektocht naar gegevens kwam ik terecht bij de volgende pagina. Hier staat veel informatie over deze (voor mij) onbekende luchthaven. Waalhaven bij Charlois

Hieronder bij foto 1d een bonte verzameling voertuigen met op de achtergrond een woud van schoorstenen op stoomschepen. Op de voorgrond zien we nog de bovenkant van een benzinepomp. Er spreekt een ontspannen rust uit de beelden, kon ik maar even door de tijd reizen, dan wist ik het wel. Dit is de oude garage van touringcarbedrijf SNEL & Co aan de Pastoriedijk in Pernis. Snel reed ook groepsvervoer voor de KLM.


Foto 2a-2b:
Bij de foto's 1, wist ik het merk niet maar hier kan ik het niet missen. Een Benz in vol ornaat. We hebben hier te maken met wederom een bus op een lijndienst bij de Waalhaven. Vervoer richting vliegveld dus. Deze bus is gebouwd in 1925 (!), was in gebruik bij de RTM en in de 2e wereldoorlog gevorderd door de Duitse Wehrmacht in 1943. Chauffeur en conducteur poseren stijfjes/losjes voor de fotograaf.

(tekst Martinus de Groot). De busdiensten van uit Schiphol reden naar het Museumplein, en het Centraal station van Amsterdam. In de jaren 1960 werd ook op andere steden gereden zoals de lijn Schiphol - Utrecht- Den Bosch - Eindhoven. Deze dienst werd na de komst van de NLM opgeheven, er werd toen met kleine bussen overdag Schiphol - station Amstel gereden om de passagiers uit Brabant sneller naar Schiphol te brengen.
Ook was er een busdienst Schiphol, Utrecht, Arnhem en 's avonds door naar Nijmegen. Wij reden 's avonds om 23.00 uur Schiphol, Rotterdam, Dordrecht, Breda, Tilburg.
Om 04.30 uur vertrok de bus terug via dezelfde stopplaatsen naar Schiphol.
Later verviel de route Arnhem en werd er met het busbedrijf Maarse & Kroon en vaste lijndienst Schiphol - Utrecht gereden. Daarna werd het Centraal Nederland.

Van deze gestroomlijnde 'bus' heb ik niet veel kunnen vinden. Het logo linksboven verraadt natuurlijk wel de bouwer. Het is een Ford/Verheul uit circa 1940. (foto Frank vd Boogert)

 

Foto 3a-3b-3c:
3 foto's van deze vergelijkbare bus, iets langer dan de wagen bij foto 2b. Het is een REO - A.R.M., Amsterdam, 1929-1935. REO is een Amerikaans merk dat in die jaren in Nederland vertegenwoordigd werd door A.R.M. (Amsterdamsche Rijtuig Maatschappij). Meer heb ik niet kunnen achterhalen maar voor mij is het allemaal nieuw, nooit van gehoord, dus misschien voor velen onder jullie ook.

(tekst Martinus de Groot).In de jaren 1952 tot 1963 werd er met AEC bussen gereden, deze bussen hadden een 6 versnellingsbak, in de oudste bussen moest men dubbel klutsen om te schakelen. Op Centraal Station Amsterdam en Amstel Station werd gereden met 2 kleine Austins, 2 kleine Daf bussen en een klein Internationaal busje (12 pers.) dat op gas reed.


Foto 4a-4b:
We gaan even vooruit in de tijd want hier zien we een bus die ons niet geheel vreemd voorkomt. Het Leyland embleem zit netjes op de grille. Het is een Leyland/Verheul uit 1969 die in 1977 uit dienst gesteld werd en verkocht aan Meering Touringcars in Duivendrecht. Er was een hele serie voor de KLM waarvan dit busnummer 3009 was. De meeste nummers voor de KLM zaten tussen de 3000 en de 3099. Deze serie zat in de wagenparknummers vlak voor de serie Leyland Nationals die vanaf 3100 werden genummerd. Deze Nationals gingen naar NZH-CN-WN en ZO in 1975.

(tekst Martinus de Groot). Door de geweldige drukte op de lijn Schiphol - Centraal Station Amsterdam werd er later gereden met grote bussen. De kleine bussen werden in de jaren vanaf 1967 gebruikt op de lijn Rotterdam Schiphol en Zestienhoven.
De motor van de DAF bussen maakte een vreselijke herrie. Bij aankomst op Schiphol kwam er een passagier naar voren, en zegt, "ik heb een uur lang geprobeerd iets tegen mijn collega te zeggen maar helaas, ik was door de herrie onverstaanbaar".
Bij harde wind kon je niet in de 5e versnelling rijden. Onder, achter in de DAF bussen lag 500 kg. Zand in zakken om hem op de weg te houden, zeker bij nat weer.
Tevens hebben er ook Austins op Zestienhoven gereden maar deze gebruikten veel benzine. Daar zat het gaspedaal tussen het koppelingspedaal en het rempedaal in.

foto Gerrit Gunnink

Later in de bovengenoemde serie voor de KLM kwam den Oudsten in beeld. Hieronder de 3059, een Leyland-den Oudsten uit 1972. In 1981 in gebruik bij ZWN en later naar het CAB, dus sloop!

(tekst Martinus de Groot). Begin 1960 kwamen de Leyland bussen met onafhankelijke voorwielvering. Toen deze niet meer werden geleverd, werden er Verheul bussen ingezet die via het CAB werden aangeschaft.
Een regelrechte ramp wat vering betrof, op de zeer slechte 2-baans weg Rotterdam - Ypenburg, kon je niet blijven zitten op de chauffeursstoel.

 

Foto 5:
Een ander soort bus van de KLM uit die tijd en uit de bekende 3000-serie is te zien op deze foto. Achterin dus kofferruimte in deze bussen van carrosseriebouwer Roset uit Bergen op Zoom. Deze Leylands stammen uit 1968 en hadden wagenparknummers 3001 t/m 3005.
 
 

Foto 6a-6b-6c:
Deze Neoplanbus is op proef bij de KLM in 1971. Er zou volgens mijn speurwerk op internet een DAF motor in zitten. Op 6b een DAF kort model en op 6c een 'grote jongen' te weten een Leyland. Het zou mij niet verbazen als het woord 'Victor' aan de muur te maken had met de rijschool met deze naam.
 
(tekst Martinus de Groot). Op verzoek van de Groeps Commissie KLM busbedrijf (een groepering uit de ondernemingsraad) werd er gezocht naar beter verende bussen. Deze werden onder leiding van de heer Zwarts (directeur KLM autobusbedrijf) gevonden op bustentoonstellingen. Als beste kwam de luchtgeveerde Neoplan uit de bus. Het busbedrijf kreeg een bus als proef, die op alle lijnen werd ingezet.
Daarna werden alle bussen luchtgeveerd, de motoren van de Leylands werden vervangen door DAF motoren welke achter de achteras waren geplaatst, wat de bus heel stil maakte. Het CAB nam na de proef met de luchtvering bij de KLM bussen, deze luchtvering over op alle bussen die daarna werden aangeschaft.
foto vd Wetering
 

Foto 7:
Genoeg zwart-wit, ik ga over op kleur en dan zal het KLM-blauw uiteraard overheersen. Op foto 7 een staatsieportret van de KLM vloot tourbussen uit die tijd. Op de achtergrond zie ik een bijzonder exemplaar in oranje/wit, een oplegger voor het vervoer op de luchthaven zelf.

Foto 8:
Nog een staatsieportret want deze combinatie is natuurlijk niet toevallig zo gefotografeerd. Deze Boeing 747 heb ik bij foto 8b nog even in het groot geplaatst, het is de Wilbur Wright. De bus is duidelijk eigentijds vergeleken met de eerdere foto's.

(tekst Martinus de Groot). In 1968 werd besloten een railverbinding aan te leggen vanuit Den Haag via Schiphol naar Amsterdam. Mede daardoor werd het KLM toerbedrijf opgericht met de bedoeling om na het openen van de spoorlijn verder te kunnen gaan. De naam van deze afdeling werd KLM MOTOR COACH CO.

 

Foto 9a-9b-9c-9d-9e:
Bij foto 5 zagen we deze bussen al in het zwart-wit fototijdperk. Hieronder een groepsfoto van de Leyland/Roset bussen op een parkeerplaats en op foto's 9b en 9c-d-e staan er twee uitgelicht, de 3003 en de 3005. Toevallig is de 3003 ook de voorste bus bij foto 5. Foto 9b is gemaakt aan de achterzijde van Amsterdam CS. Tegenwoordig herinnert niets meer aan de situatie zoals op deze foto te zien is want anno 2011 groeit er aan de achterzijde een omvangrijk busstation, zeg maar busterminal want dat woord dekt de lading beter.
 
  collectie ADvZ
 
De 3005 die Olaf Horn ooit zelf gefotografeerd heeft. Een bus uit de serie die hierboven aan bod is geweest. Deze serie Leyland/Roset bussen stammen uit 1968 en hebben 8 jaar dienst gedaan voor de KLM. Deze bus, de 3005, heeft een 2e kans gekregen als museumbus maar of dat nog steeds zo is en waar de bus dan zou moeten staan is mij niet bekend.
Kees van der Zwaard schrijft:
De 3005 werd door twee SVA-bestuursleden (ikzelf was één van hen) overgenomen van het KLM-ABB. Enige jaren verbleef hij binnen de gelederen van de Stichting Veteraan Autobussen, maar door de hoge kosten van stalling en verzekering moest helaas worden besloten om de wagen alsnog naar de sloop te brengen. De motor werd voor die tijd nog overgebouwd naar de Maarse & Kroon 73 die nog steeds binnen de SVA trouw z´n ritten rijdt.
 
 foto Olaf Horn

Kees van der Zwaard schrijft: Hierbij nog een 2-tal plaatjes van de 3005 die in 1983 door Henk Langhout op het terrein van sloper Niek Vianen in Leimuiden werden gemaakt.


Foto 10a-10b-10c-10d-10e:
Een indruk van KLM bussen rond de jaren tachtig.
10a is de 3027, was oorspronkelijk in gebruik bij Van Egmond als wagen 26. Een Mercedes/Berkhof uit 1981 later ingeruild bij Neoplan.
10b is de 558 (foto Henk Langhout).
 
           
10c is de 503 (foto Henk Langhout).
10d is de 3033, een Neoplan, een Auwärter uit 1983. Is via Pasteur en van der Voet geëindigd als kampeerwagen.
           

Een Neoplan met DAFmotor, gebouwd bij den Oudsten heeft wagenparknummer 3022, gebouwd in 1979 en uit dienst gesteld in 1988 waarna de bus ingeruild werd bij SETRA.

foto Olaf Horn

Foto 11a-11b:
Deze foto herinnert mij aan een stukje historie in Rotterdam waar ik al vaker melding van gemaakt heb in eerdere busbrieven. Toen ik mijn loopbaan bij de bus begon, was dit het busstation van Rotterdam CS met in het midden het gebouw van het Auburo. Veel Leylands in die tijd en als beginnend buschauffeur maakte het indruk. Veel bussen! Alles reed nog door naar het centrum van Rotterdam vanuit het Westland, vanuit Krimpen a/d IJssel en Capelle a/d IJssel en uit nog veel meer windstreken. Ik herinner mij niet ooit daar een KLM-bus gezien te hebben maar getuige deze foto, gebeurde het wel. Op 11a is de 3077 Neoplan-Den Oudsten uit 1976 te zien. Deze bus is afgevoerd in 1983. Deze foto dateert van 2 april 1980 (foto collectie ADvZ)
Op foto 11b zien we de 3069, een DAF met Auwärter body uit 1973 en afgevoerd in 1981. De foto is mogelijk genomen op Schiphol maar dat is een gokje van mijn kant.
Wouter van der Brugghen
klik op: KLM ABB
en blogspot
 

Foto 12a-12b:
12a is de 3026 samen met de 3029 (foto Henk Langhout), beiden Neoplan bussen met Auwärter carrosserie uit 1880/1981. Later ingeruild bij Setra. (Collega Aad W. wist te vertellen dat de naam Setra een afkorting was van Selbst Tragend en ik heb het vermoeden dat hij daar helemaal gelijk in heeft.)
 
12b is de 3055, een Leyland-Den Oudsten uit 1971. Op de foto gezet te Utrecht op 26 augustus 1980 en uiteindelijk particulier verkocht. (foto collectie ADvZ)
 

Foto 13a-13b-13c-13d:
Een indruk van het wagenpark in de jaren zeventig.
13a is de 3089, een Den Oudsten bus (foto Henk Langhout). Deze bus is verbrand bij het CAB te Utrecht tijdens de brand op 7 juli 1990.
13b is de 3087, een Neoplan-Den Oudsten uit 1977 Utrecht op 12 maart 1983 (foto collectie ADvZ).

           

13c is de 3086, een Den Oudsten. De bus eindigde bij van Boven van Texeltours.
13d is de 3098, 85-HB-83 is het kenteken van deze Auwärter uit 1979, later ingeruild bij Setra.

           

 

Foto 14:
Een combinatie die we in deze busbrief nog niet tegenkwamen. KLM en M&K (Maarse & Kroon) met bus 128, een Leyland. M&K hebben in de jaren zeventig een stalling gehad op Schiphol Oost en mogelijk is deze foto daar gemaakt.

(tekst Martinus de Groot). De WSM heeft jaren het KLM personeel vervoerd met vier bussen van Den Haag naar Schiphol-Oost en later naar het KLM hoofdkantoor in Amstelveen. Overdag werd er op Schiphol–Oost een pendeldienst gereden.
De bus op deze foto van Maarse & Kroon heeft in combinatie gereden met de KLM bus.
Toen de NLM op Eindhoven ging vliegen werd de busdienst van de KLM, welke reed vanaf Eindhoven -Den Bosch - Utrecht - Schiphol, opgeheven.
Maarse & Kroon had toen de licentie voor de lijn Utrecht - Schiphol. De KLM is toen met Maarse & Kroon een uurdienst begonnen van Utrecht rechtstreeks naar Schiphol vv
Later ging Maarse & Kroon over in Centraal Nederland .
De bussen reden toen allemaal op de lijn, gecombineerd gereden met KLM - Centraal Nederland chauffeurs.
Dit is gebleven tot de trein verbinding Utrecht - Schiphol gereed was.

Kees van der Zwaard schrijft: Over de Maarse & Kroon 128 het volgende, deze foto heb ik zelf eind maart 1970 gemaakt voor de Vertrekhal op Schiphol. De verf was bij wijze van spreken nog nat. Hij kwam vers (met de hand) geschilderd uit de schilderswerkplaats van Maarse & Kroon in Aalsmeer. Het was een "plaatje" zoals hij stond te glimmen.
De bus deed daarna circa 2 jaar dienst op de lijndienst van het KLM Autobusbedrijf die op de vergunning van Maarse & Kroon tussen Schiphol en Utrecht Jaarbeursplein sinds begin april 1970 werd uitgevoerd.
Later reden er uitsluitend bussen van het KLM Autobusbedrijf zelf op deze lijndienst, echter gereden door chauffeurs van Maarse & Kroon. Ikzelf heb vele diensten op deze bus mogen rijden. Het was een genoegen !

 

Foto 15a-15b-15c:
Hier nog een Neoplan te zien bij een station, dat is duidelijk, maar ik zou graag weten welk station, misschien dat er iemand weet waar deze foto genomen is. Deze Neoplan had een DAF motor en is gebouwd bij den Oudsten in 1983 en kreeg wagenparknummer 3031. De bus heeft maar 5 jaar bij de KLM dienst gedaan en is daarna ingeruild bij SETRA.
Duidelijk  is dat foto 15b uit dezelfde serie stamt. Ten eerste is het wagen 3032 en het kenteken scheelt ook maar weinig met de bus op 15a.
 
Is deze foto niet gewoon op het streekbusstation van Utrecht CS gemaakt? Daar lijkt het in ieder geval veel op. De kant van het Morseelsepark. Mvg Niek Uwland.

foto Olaf Horn

foto Olaf Horn

Net zo'n combinatie als bij foto 15a: Neoplan/DAF/den Oudsten met wagenparknummer 3080. Gebouwd in 1976 en uit dienst in 1988 waarna ook deze bus ingeruild werd bij SETRA evenals de bus op foto 15d, dat is de 3092.

foto Olaf Horn

foto Olaf Horn

 

Foto 16a-16b:
Foto 16a is natuurlijk een plaatje. Een rondleiding op Schiphol in de jaren 30. Bus én vliegtuig tarten elke romantiek. Bedankt Martinus.

Een aanvullende foto op de al aanwezige busvloot. Het betreft wagenparknummer 3070, deze Neoplan/den Oudsten uit 1974 is na 1981 terecht gekomen in Suriname. Verdere levensloop ontbreekt. Dank aan Martinus voor de foto van Jack.


foto: Jack Oosterbosch


      
Uitsmijter(s):
Knutselen met foto's als een variant op "creatief met kurk". Een prachtige humoristische samenstelling van een voor mij onbekende photoshopper. Als je op vakantie gaat per vliegtuig, bestel dan maar niet bij deze maatschappij. Zie ik het nou verkeerd of zie ik echt de voet van de gezagvoerder onder de cockpit hangen??? Een vliegtuig in de busbrief? Jawel want er zitten onweerlegbaar trekjes van busvervoer in deze creatie.
 
 
De 2e uitsmijter laat zien hoe Nederland eruit zag in de tijd waar veel van de getoonde KLM foto's vandaan komen. Dit overzicht stamt in ieder geval van vóór 1971 want in dat jaar is de FRAM in Friesland in beeld gekomen maar daar is op dit plaatje nog niets van terug te vinden. Ook de WSM staat vermeld en dit bedrijf ging in 1969 op in Westnederland dus zien we hier vermoedelijk de eerste helft van de zestiger jaren. Opgesplitst in vele kleine OV-bedrijven  geeft het een goed tijdsbeeld.
 

 

     
    SlimvanWim:
Softwaretips:
Het downloaden van films, muziek, software en andere interessante digitale spullen is zolang internet bestaat een onderwerp van gesprek geweest. Allerlei software is een tijd lang populair en dan wordt het of aangepakt door Justitie of ingehaald door betere, lees: uitgebreidere software. Er zijn nieuwsgroepen, er zijn torrents en er zijn p2p programma's en op al die terreinen verschijnt steeds een nieuwe rijzende ster aan het firmament. Op dit moment kun je goede zaken doen met het gratis Frostwire. Bij installatie van dit programma wel opletten dat je de extra 'vinkjes' in de gaten houdt.
Een andere mogelijkheid is het programma 'Soulseek' waar je heeeeel veel op een eenvoudige manier kunt vinden. Via deze link is het bestand te downloaden en ook staat er een prima toelichting.
 

           
BusBabbel:
Tarieven:
We zitten momenteel in een rommelige periode op het gebied van vervoersbewijzen en dan ben ik mild in mijn constatering. Men heeft ingezet op de chipkaart als modern betalingsmiddel maar men doet dat dus weer eens typisch Nederlands dus wordt de boel in fasen ingevoerd. Stel je voor dat je een nieuw systeem ook eens gewoon per die en die datum in zou laten gaan, dat zou toch veel te eenvoudig zijn. Nee, we doen dat in delen en dan houden we daarnaast nog een ouderwets kaartjessysteem in stand om de passagiers ter wille te zijn die minder modern zijn en chipkaarten zien als een soort pokerkaarten zonder winstkansen. Nu enige maanden na invoering begin ik toch te denken dat de pokervariant geen gekke vergelijking is want chaos is het wat de klok slaat en voor veel mensen is een ritje met de bus een gok met slechts verlieskansen. Grappige gedachte: de chauffeur als croupier....
Lang geleden waren er allemaal kleine bedrijfjes die elk hun eigen lijnen reden, elk hun eigen haltes hadden en elk hun eigen betalingswijze erop nahielden. (zie een recent voorbeeld bij de 2e uitsmijter van deze busbrief) Dit is nog een heilig overzicht omdat er ten tijde van dit overzicht al veel fusies plaatsgevonden hadden want nog iets langer terug had de kaart van Nederland er nog veel meer versnipperd uitgezien. De toenmalige conducteurs hadden gekleurde kaartjes/papiertjes die per kleur aangaven op welke afstand de passagier recht had. Je had dit velletje bij de conducteur gekocht en deze persoon kon dan ook nog eens enige tijd later langskomen om met de kniptang een gaatje te ponsen om aan te geven dat hij door had dat je nog steeds legaal in de bus zat. (zwart en grijsrijden waren nog niet uitgevonden)
Met het samenvoegen van bedrijven kwam ook dit betaalsysteem ter discussie te staan en men wilde mee in de technische vooruitgang: de enige echte voorloper van de chipkaart, de Beckson. Een indrukwekkend aantal schuifjes en knopjes en als klap op de vuurpijl een slinger die het betaalbewijs uit een apparaat draaide. Enkeltjes, retourtjes en abonnementen kwamen allemaal uit een en hetzelfde apparaat. De buschauffeur als kassier met een grote hoeveelheid geld achter het stuur. Dat kon toen want je hoefde ook je fiets niet op slot te zetten en een touwtje uit de brievenbus was nog heel gewoon.
Zo nu en dan zijn er mensen die denken dat ze het beter weten dan het prima draaiende systeem van dat moment. Ook de Beckson werd geofferd aan de vooruitgang want 'hoera' men had de wijze ingeving gehad dat er een nationaal betalingssysteem diende te komen. Het land werd opnieuw ingedeeld en een vernuftig overzicht ontstond waarin de zones de hoofdrol speelden. En natuurlijk de Nationale Strippenkaart!! Jammer natuurlijk dat iemand die een strippenkaart in Utrecht kocht en dan met de trein naar Limburg reed en er daarna met de bus in Maastricht mee ging reizen, de inkomsten niet terecht kwamen bij het bedrijf dat het vervoer verzorgde. Geen punt, daar werd ook een oplossing voor bedacht en men ontwikkelde een verdeelsleutel en de chauffeurs moesten om de zoveel tijd tellingen bijhouden om het reizigersaanbod in kaart te brengen zodat de inkomsten grofweg eerlijk verdeeld konden worden.
Alles goed en wel maar met zo'n strippenkaart konden de verschillende bedrijven zich niet profileren en dus ontstond er per regio of zelfs per OV-bedrijf een wildgroei in afwijkende kaartjes en abonnementen. Niemand die er nog iets van begreep en zeker niet de mensen die slechts incidenteel gebruik maken van het OV. De strippenkaart groef zijn eigen graf en nu hebben we dus weer een elektronische Beckson die het reizen eenvoudig zou moeten maken. Jammer wederom dat dit zo onhandig geïntroduceerd wordt. Gewoon heel Nederland laten weten dat per datum x het nieuwe systeem gaat draaien en dat vanaf diezelfde datum in heel Nederland geen strippenkaart meer geaccepteerd wordt. En géén losse kaartjes ernaast houden waarvan elk bedrijf weer zijn eigen afspraken  en tarieven hanteert. Gewoon in 1 keer overschakelen met desnoods een voorraadje anonieme chipkaarten bij elke chauffeur te koop voor de niet wetende en niet voorbereide reiziger/toerist. Zoals het nu gaat zitten we met een halfslachtig betaalmiddel dat het midden houdt tussen de gekleurde kaartjes uit het begin van mijn betoog en een digitaal betaalmiddel anno 2011. De Zwarte Piet ligt bij de reiziger en de chauffeurs mogen als buffer dienen in de misverstanden en de conflicten. Onbegrijpelijk dat consumentenorganisaties en reizigersverenigingen niet aan de noodrem trekken. Ook ik zal met dit verhaal geen verandering kunnen brengen in onze warrige OV-wereld maar ik heb het lekker even van me af kunnen schrijven en wie weet, lees ik dit over een aantal jaren terug en constateer dan hopelijk vooruitgang ipv achteruitgang en tevreden klanten (hoop doet leven toch?). De tijd zal het leren zoals met zoveel, intussen knoeien we maar lekker door. Zou het niet fijn zijn als er eens mensen aan de slag gaan die niet achterin een Mercedes o.d. door een privé-chauffeur rondgereden worden, maar ervaringsdeskundigen die snappen hoe het zou moeten en weten wat het is om in weer en wind tijdens een eenvoudig ritje van het ene bedrijf over te stappen naar het andere bedrijf en om dan te horen dat wat ze met zuur verdiend geld hebben gekocht helaas bij deze vervoerder niet geldig is. Niet de PVV maar de PVOV hebben we nodig.
 

       
Surftips:
Met mijn religieuze gevoelens is het niet al te best gesteld in de ogen van gelovigen. Ik zal maar spreken van eb in plaats van vloed. Toch wil ik niet voorbij gaan aan een van de zaken die o.a. dankzij het geloof is ontstaan: Kunst. Op deze link kom je virtueel terecht in de Sixtijnse kapel van het Vaticaan en kun je met muisbewegingen de hele ruimte van top tot teen bekijken. Heel fraai. http://www.vatican.va/various/cappelle/sistina_vr/index.html
 
Figuurlijk gesproken ver verwijderd van de Sixtijnse kapel is een tentje in het open veld. De naam van de link verraadt wat je er mee kunt vinden. Een handige pagina voor kampeerders die Frankrijk tot hun favoriete bestemming gemaakt hebben. Zoek je een camping ergens in Frankrijk, klik op het gebied en je wordt op je wenken bediend. http://www.kampeerkaart.nl/

Fascinerend. Heb je geen aquarium of heb je er juist wél eentje? Beide partijen kunnen nu zonder gevaar voor hun leven lekker tussen de haaien zwemmen op: Haaien Acrobatiek in een AQUARIUM

Tot slot een link naar een filmpje op Youtube dat heel erg goed past bij deze busbrief. Velen van ons zullen het herkennen en voor de jongere generatie is het mogelijk een 'eye-opener' om te zien hoe nog niet zo heel erg lang geleden Nederland eruit zag. Terug  naar de jaren '50

Klik op:     


      
Grappig:
Er verschijnt een man bij Petrus aan de hemelpoort. Petrus vraagt hem of hij in zijn aards bestaan ooit iets zinnigs heeft gedaan dat hem het recht zou geven om in de hemel te komen.
"Wel, ik kan me een voorval herinneren," zegt de man. "Ik was op weg naar de zwarte bergen in Zuid Dakota toen ik inreed op een bende Hell's Angels die een jonge vrouw lastig vielen. Ik riep dat ze de vrouw met rust moesten laten, maar ze gingen gewoon door. Dus ben ik op de grootste en meest getatoeëerde Angel afgestapt, heb hem een slag voor z'n kop verkocht, hem over z'n motor heen geschopt en z'n neusring van z'n neus getrokken en weggesmeten. Toen schreeuwde ik tegen de rest:
"Opgesodemieterd nu of ik pak jullie allemaal zo aan."
Petrus is zeer onder de indruk: "Wanneer was dat?"
"Nou, een paar minuten geleden."
 
Bram, Klaas en Theo waren in Spanje en wilden een stierengevecht bezoeken. Helaas bleek dat ze niet genoeg geld hadden, ze konden nog net twee kaartjes "sol" betalen.
Ze besloten te loten en Theo verloor. Bram en Klaas gingen naar binnen.
Toen de voorstelling begon, zagen ze ineens dat Theo aan de overkant op de tribune zat, in "sombra". Hoe kon dat nou?
Na afloop kwamen ze Theo weer tegen en ze vroegen hem hoe hij dat gedaan had. Theo vertelde: "Ik stond daar buiten te wachten tot jullie weer naar buiten zouden komen. Toen kwam er een man en die zei: "Ik ben matador" tegen de portier en toen mocht hij zo naar binnen. Toen kwam er weer een man. "Ik ben toreador" zei hij en hij mocht ook naar binnen. Even later kwam de derde man, hij zei "Ik ben picador" en de portier liet hem ook al naar binnen!"
Dat ga ik ook proberen, dacht ik. Dus ik zei: "Ik ben Theodoor" en inderdaad, ik mocht erin!
 
Een vrouw wandelt de apotheek binnen en vraagt om wat arsenicum.
De apotheker vraagt: "Mevrouw, waarvoor hebt u dat nodig?"
"Om mijn man te vermoorden," was het antwoord van de vrouw.
"Daarvoor mag ik u dat niet verkopen," reageert de apotheker.
De vrouw haalt uit haar handtas een foto van haar echtgenoot waarop die volop aan het vrijen is met de vrouw van de apotheker.
De apotheker bekijkt de foto en zegt: "Oh.... ik wist niet dat u een recept had."

      
Ingezonden berichten:
Een aantal tips over de spelersbus/supportersbus/jeugdopleidingenbus, maar ik heb het gevoel dat het laatste woord er nog niet over gesproken/geschreven is.
 
Cees Heskes schreef:
Hallo Wim,
Allereerst weer bedankt voor je nieuwe busbrief.
Je verhaal over de toegangsbewijzen is mij uit het hart gegrepen, en ik sluit me daar graag bij aan.
Eén hiaat(je) zat er echter wel in. In de negentiger jaren is er een eerdere poging gedaan om tot een chipkaart te komen. Hiertoe had men Siemens opdracht gegeven en als proefgebied werd de HTM en de ZWN uitgekozen. 14 dagen voordat de proef van start zou gaan, zou er nog even een 'demonstructie' gegeven worden, omdat nog geen hond wist hoe het zou moeten gaan werken. Er was ook nog niet 1 bus waar de apparatuur ingebouwd was trouwens.
Omdat ik razend nieuwsgierig was en toevallig toch net een gebroken dienst had bleef ik wachten op de demonstratie door de HTM. Veel te laat kwam eindelijk de bus de garage in, en ik spoedde mij dus daar naartoe. Wie schets mijn verbazing, de HTM'ers vertelden dat het nog wel even kon gaan duren want de apparatuur lag nog verpakt in piepschuimbolletjes achterin want de apparatuur reageerde niet zo goed op kuilen en hobbels..........sloeg dan, om het zo maar eens te zeggen, op Tilt.
Het deed in grote lijnen wel denken aan het huidige systeem, met dat verschil dat de kaart ook bij de chauffeur opgewaardeerd kon worden.
Zoals je weet is het hele project daarna alsnog afgeblazen. Wie de niet geringe verliespost uiteindelijk voor zijn rekening heeft genomen is mij niet bekend maar als ik een gok mag nemen, dan gok ik op de (r)overheid.........

Wat betreft het hele KLM gebeuren zouden wat namen misschien grappig geweest zijn. Bij mij bekende "KLM chauffeurs" waren Joop Zwienenberg en Paul Baggerman. (Paul was niet erg geliefd in Den Haag omdat, als hij "extra" meeging, hij zover achter je ging hangen dat je niks aan hem had) Niet helemaal zeker ben ik van Kees Koene en Ton Ketman.
Hopende dat ik een kleine en bescheiden bijdrage heb kunnen leveren, groeten van Cees Heskes. (nóg altijd actief....)
 
Redactie: gevonden in De Reiziger, 1983-4.
In het jaar dat de eerste proef genomen had moeten worden (1984) kon Siemens pas met de ontwikkeling van de apparatuur beginnen. In een nieuw tijdschema werd de proef bij de TET en Westnederland (streekvervoerders in Twente, resp. Zuid-Holland) begin 1986 gehouden, terwijl het systeem in 1987 zou worden ingevoerd. Medio ’86 blijkt dat de proef pas in 1987 zal starten, waarna nog een uitgebreide evaluatie volgt. De strippenkaart houdt het dus nog wel uit tot in 1988.
De Reiziger 1987-5. De laatste herfst van de jaren tachtig bracht uiteindelijk het debacle van het magneetkaartproject. Maar was eigenlijk al niet veel eerder te voorzien dat het schip zou stranden? En wat na deze magneetkaart? De chipkaart? (De tekst is van 1987!!!)
 
Martin de Pooter schreef:
Je reportage over KLM bussen was mooi gemaakt. Ik kan melden dat er zelfs een aantal KLM bussen zijn overgenomen door CITO Tours in Axel.
 

   
Tot slot:
Dat was het dan, de KLM in een zonnetje uit de vorige eeuw. Hopelijk was het boeiend om terug te zien, ik vond het in ieder geval de moeite waard en ook Martinus wil ik hierbij hartelijk danken voor zijn inzet. Bij de ingestuurde foto's van hem zag ik ook prachtige plaatjes van bussen van de WSM, dus uit mijn eigen omgeving, en ik denk niet dat sommige foto's bij veel mensen bekend zijn dus op korte termijn zal ik hiermee graag een komende aflevering van de busbrief gaan vullen.

Als afzender van deze brief is een piraat uit Delft te zien als stand-in voor de beroemde films Pirates of the Caribbean.

Groeten

       
Wim Koeleman (kameleon@ziggo.nl)

    
Wijsheden:

Ik zit vol vuur, ik kan het alleen niet aan krijgen.

Waar een wil is, is een weg. Waar meerdere willen, is een file.

Vrouwen hebben twee wapens: tranen en make-up.

terug naar de